Vì sao thép Corten không cần sơn mà vẫn bền?
Thép Corten (Weathering Steel) nổi tiếng nhờ khả năng tạo lớp gỉ tự nhiên – hay còn gọi là patina – giúp bề mặt thép tự bảo vệ, giảm tốc độ ăn mòn và tăng tuổi thọ so với thép carbon thường.
Không như gỉ sét bong tróc trên thép thường, lớp gỉ Corten bám chặt vào bề mặt và hoạt động như một tấm khiên chống lại môi trường.
Bài viết này giải thích chi tiết 4 giai đoạn hình thành lớp gỉ, cơ chế chống ăn mòn, yếu tố ảnh hưởng và thời gian ổn định.
Cơ chế hình thành lớp gỉ tự nhiên (Patina) trên thép Corten
Lớp gỉ Corten hình thành dựa trên phản ứng oxy hóa – khử khi thép tiếp xúc với: oxy trong không khí, ẩm/nước mưa và chu kỳ khô – ướt lặp lại. Nhờ có các nguyên tố hợp kim (Cu, Cr, Ni, P) trong thành phần, Corten tạo nên màng oxit mịn, chặt, khác hoàn toàn với lớp gỉ xốp trên thép thường.
Bề mặt thép corten khi mới sản xuất và chưa bị oxy hóa
4 giai đoạn hình thành lớp patina trên thép Corten
Giai đoạn 1: Oxy hóa ban đầu (0–1 tháng)
- Bề mặt chuyển sang màu nâu nhạt
- Gỉ dễ bị rửa trôi khi gặp nước
- Vẫn chưa hình thành lớp bảo vệ
Giai đoạn 2: Tăng tốc oxy hóa (1–6 tháng)
- Lớp gỉ bắt đầu dày hơn, màu cam đỏ
- Mưa rửa trôi gỉ, tạo nên bề mặt thô mịn
- Các oxit Fe, Cu, Cr bắt đầu liên kết
Màu sắc đặc trưng của thép corten
Giai đoạn 3: Ổn định cấu trúc (6–12 tháng)
- Lớp gỉ trở nên sít chặt và khó bong
- Nước mưa không còn rửa trôi nhiều
- Màu gỉ chuyển từ cam sáng sang nâu đỏ đậm
Giai đoạn 4: Hình thành patina bền vững (12–24 tháng)
- Lớp patina ổn định hoàn toàn
- Ngăn nước và oxy tiếp tục thâm nhập
- Tốc độ ăn mòn giảm 3–5 lần so với thép thường
- Màu sắc đạt trạng thái đặc trưng của Corten
Vì sao lớp gỉ của Corten không bong như thép thường?
Điểm khác biệt nằm ở cấu trúc lớp oxit như sau:
Thép thường
- Lớp gỉ Fe₂O₃ xốp
- Bám yếu → bong tróc
- Lộ thép bên trong → tiếp tục gỉ → ăn mòn lan rộng
Thép Corten
- Hình thành màng oxit dày, sát, chứa Cu–Cr–P
- Bám chặt vào bề mặt → không bong
- Ngăn oxy + hơi ẩm → giảm ăn mòn
- Tự tái tạo nếu bị trầy xước
Do đó, càng tiếp xúc với thời tiết trong thời gian dài, corten càng bền và đây cũng trở thành tính chất độc đáo mà thép thường không có.
Thép corten thường được sử dụng trong các công trình kiến trúc ngoài trời
Thời gian hình thành lớp patina
| Môi trường | Thời gian ổn định | Ghi chú |
| Khí hậu khô, ít mưa | 12-18 tháng | Tạo gỉ chậm hơn |
| Khí hậu nhiệt đới Việt Nam | 6-12 tháng | Chu kỳ ướt–khô liên tục giúp tạo patina nhanh |
| Gần biển | Không ổn định | Cần phủ bảo vệ |
| Môi trường axit/hóa chất | Không ổn định | Tránh dùng |
Các yếu tố giúp patina hình thành đẹp & nhanh
- Bề mặt phải thoát nước tốt
- Không để vị trí bị đọng nước → gỉ không ổn định.
- Tiếp xúc với không khí mở
- Độ thông thoáng cao → patina mịn, đều màu.
- Chu kỳ khô – ướt tự nhiên
- Nơi có mưa → khô → nắng → khô giúp tăng tốc tạo patina.
- Không sơn hoặc phủ lớp epoxy
- Lớp sơn sẽ ngăn oxy hóa tự nhiên → mất tác dụng “weathering”.
Lưu ý khi sử dụng thép Corten trong giai đoạn tạo gỉ
- Trong 3–6 tháng đầu, nước mưa có thể mang màu gỉ đỏ → cần thiết kế chống bám màu.
- Khi dùng cho công trình nội thất, nên tạo patina sẵn (pre-weather) trước khi lắp đặt.
- Luôn đảm bảo dẫn nước xuống dưới, tránh ứ đọng.
- Không nên dùng ở môi trường muối biển, phun sương mặn nếu không có xử lý bề mặt bảo vệ.
Lớp gỉ Corten không phải là sự xuống cấp, mà chính là cơ chế tự bảo vệ độc đáo giúp thép bền hơn, chống ăn mòn tốt, tạo màu sắc thẩm mỹ khác biệt. Bên cạnh đó, nó còn giúp giảm chi phí bảo trì lâu dài, đồng thời hiểu rõ cách patina hình thành giúp bạn ứng dụng thép Corten đúng cách trong kiến trúc, kết cấu và trang trí ngoại thất.
Thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ:
Trụ sở chính:
CHANGSHU FENGYANG SPECIAL STEEL CO.,LTD
Địa chỉ: No.29 Huaye Road, Changshu City, Jiangsu Province, China
Văn phòng đại diện:
CÔNG TY TNHH CÔNG NGHIỆP QUỐC TẾ CHÂU DƯƠNG
Địa chỉ: Tầng 10 tòa nhà Ladeco, 266 Đội Cấn, Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội
Liên hệ mua hàng: (+84) 356506644 – Ms.Thanh
Email: nhanntt.chauduongsteel@gmail.com